Kỹ thuật nuôi ong dú

Lựa chọn đàn ong giống

Đàn ong giống cần phải có nguồn gốc rõ ràng và đáng tin cậy. Ong chúa trong đàn nên dưới 6 tháng tuổi, không nhiễm bệnh ấu trùng, và quân đậu phải kín 2 mặt cầu. Bánh tổ mới nên có màu vàng và đủ trứng, ấu trùng, nhộng, cùng với mật phấn dự trữ. Quá trình cách lấy mật ong dú đòi hỏi sự chăm sóc và kiên nhẫn, nhưng kết quả sẽ là mật ong chất lượng và hiệu suất nuôi ong cao, mang lại lợi ícfnh sức khoẻ, làm đẹp cho người tiêu dùng và kinh tế cao cho người nuôi.

Thùng và cầu ong

Các thùng và cầu ong cần phải đáp ứng đúng tiêu chuẩn về kích thước để đảm bảo sự thoải mái và tiện lợi cho đàn ong.

Chọn địa điểm nuôi ong

Gần nguồn mật và phấn hoa, khoảng cách từ tổ ong đến nguồn thức ăn hiệu quả là khoảng 500 – 700 mét. Chỗ đặt thùng ong cần phải bằng phẳng, khô ráo, mát vào mùa hè và ấm vào mùa đông, đồng thời tránh ngập lụt trong mùa mưa. Trong điều kiện có đầy đủ nguồn mật và phấn, nên bố trí đàn ong với mật độ 40 đàn/ha, và khoảng cách giữa các đàn tối thiểu đối với các đàn có quy mô tối đa 100 thùng, khoảng cách là 2 km.

Dụng cụ nuôi

Để thuận tiện khi di chuyển đàn ong, thùng ong thường được làm từ gỗ khô hoặc nguyên liệu phù hợp, có kích thước bên trong là 46,5 cm (dài) x 38 cm (rộng) x 24,5 cm (cao), và trang bị cửa sổ.

Bao gồm thùng quay mật, dao cắt mật, lưới lọc mật, bộ gắn tầng chân, bộ tạo chúa và mũ lưới là những dụng cụ khác cần thiết.

Tạo chúa

Mục đích của việc tạo chúa là tạo ra các ong chúa mới để nhân thêm đàn ong, thay thế cho ong chúa già, hoặc thay thế cho ong chúa của đàn bị bệnh.

Phương pháp tạo chúa ong

Trong việc chia đàn tự nhiên, việc sử dụng các mũ chúa to, dài, thẳng từ những bầy ong có đông quân và nhiều cầu, khỏe mạnh là cực kỳ quan trọng. Sử dụng dao sắc để cắt gốc mũ chúa khoảng 1,5 cm theo hình chữ V để gắn vào đàn ong cần thay chúa.

Tạo Chúa Cấp Tạo Đầu tiên, cần lựa chọn đàn theo tiêu chuẩn về tụ đàn lớn, năng suất mật cao, không bị nhiễm bệnh ấu trùfng và có tính hiền lành để tạo chúa.

Tiến hành

Bắt chúa khỏi đàn và loại bỏ 1 – 2 cầu. Sau 2 – 3 ngày, đảo ngược kiểm tra và loại bỏ tất cả các mũ chúa trên bề mặt bánh tổ và những mũ chúa đã vít nắp. Bầy ong rú được cho ăn trong 3 – 4 tối liên tục. Khoảng 9 – 10 ngày sau, đảo ngược việc cắt những mũ chúa đã chín để sử dụng.

Khi số đàn ong trong trại từ 10 đàn trở lên, đảo ngược việc tạo chúa theo phương pháp di trùng là cần thiết để kiểm soát thời gian, số lượng và chất lượng của ong chúa.

Chuẩn bị dụng cụ tạo chúa

Quản chúa có đường kính từ 7 đến 7,5 cm, bao gồm khung cầu tạo chúa, kim di trùng, và sáp vít nắp.

Chọn đàn mẹ nên chọn heo tiêu chuẩn đàn làm giống.

Chọn đàn nuôi dưỡng:

Đàn ong rú có đông quân, không mắc bệnh, có dự trữ mật phấn nhiều và thể hiện sự tự nhiên trong việc chia đàn. Tách chúa khỏi đàn nuôi dưỡng và loại bỏ một số cầu để tăng cường vai trò của ong thợ nuôi dưỡng ấu trùng ong chúa, đồng thời cung cấp thêm thức ăn bổ sung cho chúng.

>>> Xem thêm:“Bật mí” mật ong Dú có giá bao nhiêu cho một lít mật

Tách đàn ong Rú

Chia đàn song song

Đây là phương pháp chia 1 đàn ong ban đầu thành 2 đàn mới được đặt song song với nhau, đảm bảo cách đều vị trí ban đầu của bầy ong. Việc này không những tốt cho việc lấy mật ong dú, làm mới tổ chức của bầy, phát triển nhanh hơn.

Tiến hành:

Vào buổi chiều, những ngày thời tiết nắng ấm, đầu tiên cần vệ sinh sạch sẽ thùng không có ván ngắn và đặt cạnh đàn ong muốn chia. Sau đó, chia đều số cầu, số quân và số con (trứng, ấu trùng, nhộng) cũng như thức ăn vào 2 đàn ong mới. Đặt 2 thùng ong song song với nhau, cách nhau khoảng 20 – 30 cm và cách vị trí đàn cũ tương đương . Điều quan trọng là phải nhận biết rõ ong chúa đang ở đàn nào để “giới thiệu” chúa vào đàn mà chưa có chúa. Sau khi chia đàn, cần quan sát ong đi làm về và điều chỉnh vị trí nếu cần thiết. Lưu ý, nếu sử dụng mũ chúa khi chia đàn, sau khi chúa tơ đã tập bay thì không được điều chỉnh vị trí đàn chia nữa.

Chia đàn rời chỗ

Phương pháp này là khi chia một nửa đàn ong giống như chia đàn song song hoặc tách một phần đàn và chuyển đến một vị trí mới, cách xa vị trí đàn cũ.

Chuyển đàn

Mang thùng không và đặt cạnh đàn cần chia. Chuyển một nửa hoặc một phần của đàn với các cầu có mật vít nắp, phấn và con, và quân phủ kín cầu vào thùng, và đặt thùng tại nơi mới có địa hình quang đãng. Khi “giới thiệu” mũ chúa vào đàn mới, nên thực hiện sau khi đàn ong đã được chuyển đến nơi mới.

Tại sao cần quản lý và cho ăn bổ sung?

Quản lý “bốc bay”

Nguyên nhân gây bốc bay của ong có thể do thiếu thức ăn, bị các bệnh thối ấu trùng, hoặc bị các kẻ thù như sâu ăn sáp, kiến, ong rừng tấn công. Để đề phòng, cần duy trì đàn ong có đủ mật và phấn dự trữ, phòng trừ kịp thời các địch hại và kiểm tra định kỳ tình trạng của đàn ong. Khi đàn ong đã bốc bay, cần nhanh chóng bắt lại và đưa vào thùng đã chuẩn bị sẵn, với đủ mật vít nắp, phấn, trứng, ấu trùng và nhộng.

Cho ong ăn bổ sung

Hàng năm, vào những tháng 7 8, 1 2 ở phía Bắc và tháng 7 9 ở các tỉnh phía Nam, khi thời tiết xấu kéo dài hoặc ngoài tự nhiên thiếu thức ăn, cần phải bổ sung cho ong ăn. Cách cho ăn là pha nước đường đặc, tỷ lệ 1,5 đường 1 nước, cho ăn ít lần nhưng lượng nhiều, và tiếp tục cho ăn đến khi các lỗ mật vít nắp đầy. Nhưng việc này không nên sử dụng thường xuyên sẽ ảnh hưởng đến chất lượng do cách lấy mật ong dú. Đối với ong ăn kích thích, nên pha nước đường loãng hơn và cho ăn nhiều lần nhưng lượng ít, để tạo điều kiện thúc đẩy ong chúa đẻ nhiều hơn và kích thích ong thợ tích cực kiếm ăn.

Cách lấy mật ong dú

Bước 1: Xác định tổ lấy mật

Thường thì tổ ong mật sẽ được chia làm 3-4 ngăn, với các nhiệm riêng biệt bao gồm tổ mật (dự trữ thức ăn), tổ trứng, và tổ trữ phấn. Cần xác định tổ lấy mật từ trước để tránh làm ảnh hưởng đến những tổ khác.

Bước 2: Đuổi ong và tổ ra nắng

Gõ nhẹ và thành gỗ (phía gần tổ) để đuổi ong thợ, ong tạo mật đi ra nhanh hơn hoặc đem tổ ra nắng, nơi có ánh sáng thì ong dú sẽ tự rời khỏi nơi làm mật.

Bước 3: Thu hoạch mật ong

• Rửa sạch và phơi khô máy quay mật, dao cắt vít nắp, lưới lọc mật và đồ chứa mật là những dụng cụ cần chuẩn bị.

• Quay mật khi thấy ong đi làm nhiều, các bánh tổ có lỗ tổ mật vít nắp trắng, cơi cao (trên 70% lỗ tổ mật vít nắp), trên cây có khoảng 20 – 25% hoa nở.

• Nơi quay mật phải sạch sẽ.

• Nên quay vào buổi sáng để mật đặc hơn, không lẫn mật mới lấy về.

• Cách lấy mật ong dú tốt nhất : rũ ong khỏi cầu, dùng dao sắc hớt nhẹ vít nắp lỗ tổ mật, đưa dao từ dưới lên trên tránh làm vỡ các lỗ tổ.

• Gắn các cầu đã cắt vít nắp vào khung máy quay và quay đều tay với tốc độ tăng dần. Khi mật đã hết, hãy giảm dần tốc độ để tránh làm vỡ bánh tổ và ngăn chặn việc ấu trùng bị văng ra.

• trả bánh tổ đã quay vào đàn để ong ủ ấm ấu trùng.

• lọc mật bằng vải màn hoặc lưới inox có mặt lưới từ 8 đến 32 lỗ/cm2.

Như vậy, việc bảo quản mật ong Dú là vô cùng quan trọng để đảm bảo chất lượng và an toàn cho sản phẩm. Bằng cách đặt mật trong các can, chai có nắp đậy kín và lưu trữ chúng ở nơi thoáng mát, xa các chất có mùi như dầu hoả, mắm tôm, chúng ta có thể giữ cho mật ong luôn tươi ngon và an toàn cho sức khỏe. Hy vọng rằng bài viết này, Foodmap đã cung cấp cho bạn hiểu rõ hơn về cách nuôi loài ong Dú và cách lấy mật từ chúng.